Celiakia może powodować różne objawy. Podczas gdy większość ludzi doświadcza tylko objawów w przewodzie pokarmowym, może ona również wpływać na cały organizm. Dzieci są bardziej narażone na rozwój tego zaburzenia niż dorośli. Objawy celiakii różnią się od osoby do osoby i są bardziej zauważalne u dorosłych. Na szczęście dostępne są testy, które pozwalają określić, czy masz tę chorobę. Przyjrzyjmy się głównym objawom celiakii.
Niezdiagnozowana celiakia
Choć rzeczywista liczba kobiet, które mają niezdiagnozowaną celiakię jest nieznana, naukowcy odkryli, że stan ten może odpowiadać nawet za 1% do 3% wszystkich przypadków niewyjaśnionej niepłodności. Niektóre z objawów niezdiagnozowanej celiakii są związane z wiekiem reprodukcyjnym i płcią biologiczną. Niepłodność może być również związana z nierozpoznaną celiakią u mężczyzn.
Dzieci i nastolatki z celiakią mogą doświadczać typowych podrażnień przewodu pokarmowego, takich jak bóle brzucha, wymioty czy wzdęcia. Szczególnie ważne jest, aby zauważyć, że objawy mogą pojawić się w każdym wieku, w tym w niemowlęctwie. Chociaż objawy u dziecka mogą być trudne do odróżnienia od objawów innych schorzeń, wielu rodziców będzie w stanie zidentyfikować pojawienie się choroby na etapie rozwoju dziecka.
Mimo że większość współistniejących schorzeń związanych z klinicznie rozpoznaną celiakią nie ma związku z niezdiagnozowaną celiakią, wiele osób, u których nie zdiagnozowano choroby, ma inne czynniki ryzyka rozwoju zaburzenia. Na przykład zaburzenia autoimmunologiczne są często przeoczane i nie skutkują pozytywnym rozpoznaniem celiakii. Ponadto w opisywanym badaniu znaczny odsetek niezdiagnozowanych celiaków miał później zdiagnozowaną chorobę.
Symptomy niezdiagnozowanej celiakii są podobne do objawów innych chorób przewodu pokarmowego, a nawet mogą naśladować objawy zespołu jelita drażliwego. Dodatkowo, pacjenci mogą doświadczać niewyjaśnionego zmęczenia, nowotworów jamy ustnej i bólu stawów. Niezdiagnozowana celiakia często pozostaje niewykryta przez lata, co czyni diagnozę jeszcze trudniejszą. Lekarz może wykonać kompletny test na celiakię i zdiagnozować chorobę.
Genetyczny komponent celiakii
Genetyczny komponent celiakii jest złożony i ma wiele potencjalnych celów dla odkrycia leków. Większość badań zakładała, że rola reagujących na gluten komórek T jest centralna dla choroby. Ale nowe odkrycia wskazują, że kilka innych genów może odgrywać rolę. W rezultacie, odkrycia te dobrze wróżą rozwojowi nowych terapii dla celiakii. Oprócz genów HLA-DQ, inne warianty genetyczne w chorobie mogą przyczyniać się do rozwoju NCGS.
Dokładna przyczyna celiakii nie jest znana, ale uważa się, że zaburzenie jest wywoływane przez kombinację czynników genetycznych i środowiskowych. Chociaż choroba ta może pojawić się w każdej grupie wiekowej, jej początek często występuje między 8 a 15 miesiącem życia u niemowląt i między 30 a 40 rokiem życia u dorosłych. Chociaż żaden pojedynczy gen nie jest odpowiedzialny za celiakię, naukowcy ustalili, że przyczyną tego schorzenia jest skupisko genów na chromosomie szóstym. Uważa się również, że kilka genów ma wpływ na objawy choroby, które pojawiają się po urazach fizycznych lub infekcjach, a także po ciąży i operacjach. Do tej pory nie jest jasne, dlaczego te wydarzenia mogą wywołać początek choroby.
Po zdiagnozowaniu celiakii, pacjent jest zwykle instruowany, aby rozpocząć próbną dietę bezglutenową. Jeśli choroba się poprawi, lekarz przystąpi do wykonania dodatkowych badań, aby ustalić, czy schorzenie wpływa na inne części ciała. Niektóre dodatkowe badania mogą być zlecone, takie jak skany gęstości kości, aby określić, czy masz osteoporozę. Można również sprawdzić niedobory witamin i minerałów. Badanie krwi może również określić, czy masz odpowiednią tolerancję laktozy.
Leczenie dietą bezglutenową
Dieta bezglutenowa jest skutecznym sposobem leczenia celiakii. Pomaga ona Twojemu organizmowi wyleczyć się z uszkodzeń, które może spowodować gluten. Dieta bezglutenowa może pomóc w wielu objawach związanych z celiakią, w tym problemach żołądkowo-jelitowych, anemii i celiakii opornej na leczenie. Lekarz może zdiagnozować celiakię, biorąc pod uwagę historię choroby i wykonując testy, które mierzą przeciwciała dla glutenu. Te przeciwciała są wyższe u osób z celiakią. Test genetyczny może być również konieczny.
Although objawy powinny zacząć się szybko poprawiać po rozpoczęciu diety bezglutenowej, objawy mogą zająć miesiące lub nawet lata, aby wrócić do normy. Chociaż poziom przeciwciał w surowicy może unormować się w ciągu kilku tygodni, zmiany patologiczne jelita oceniane na podstawie biopsji dwunastnicy mogą trwać do 12 miesięcy. U dorosłych zmiany patologiczne w jelicie nie zawsze reagują na dietę bezglutenową, prawdopodobnie z powodu stałego spożywania glutenu lub trwającego procesu autoimmunologicznego. Natomiast dzieci na ogół dobrze reagują na dietę i wracają do normalnego tempa wzrostu. U dzieci powtórna biopsja nie jest konieczna, jeśli dziecko wykazuje dobre postępy kliniczne.
Dorośli z celiakią będą musieli poddać się biopsji. Biopsja polega na wprowadzeniu długiej, cienkiej rurki do żołądka lub ust w celu pobrania małej próbki tkanki. Pomimo powszechności występowania, celiakia nie jest uleczalna. Dieta bezglutenowa może złagodzić objawy i pomóc organizmowi w samoleczeniu. Należy jednak pamiętać, że dieta bezglutenowa może nie być bezpieczna dla osób z tym schorzeniem.
Objawy celiakii
Chociaż objawy celiakii są podobne zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, niektóre osoby mają bardziej ekstremalne objawy. U dzieci może wystąpić biegunka, wzdęcia, ból brzucha, zgaga i nadmierne gazy. Ponadto dzieci, które mają tę chorobę mogą doświadczać depresji i drażliwości. Inne objawy to m.in. krótkowzroczność, nawracające bóle brzucha, zaparcia i niedożywienie. Dzieci z celiakią powinny zgłosić się do lekarza w celu postawienia właściwej diagnozy.
Oprócz biegunki, osoby z celiakią mogą doświadczyć bolesnej wysypki skórnej, niewyjaśnionej utraty wagi i zapalenia wątroby. W przypadku dzieci, może to również prowadzić do problemów ze wzrostem. W rzadkich przypadkach, dzieci z celiakią mogą również doświadczyć mrowienia i drętwienia w dłoniach lub stopach, co jest oznaką uszkodzenia przewodu pokarmowego. U dzieci z tą chorobą może również wystąpić osłabienie kości i osteoporoza.
Objawy celiakii u dzieci mogą rozpocząć się w okresie niemowlęcym, ale mogą rozpocząć się już w wieku sześciu miesięcy. Dzieci, które doświadczają objawów po spożyciu glutenu, powinny być sprawdzone pod kątem oznak niedożywienia i biegunki. Pediatrzy mogą zamówić testy dla dzieci, które wykazują te objawy, aby upewnić się, że nie jest to coś innego. Jeśli objawy trwają, dziecko powinno zobaczyć gastroenterologa dziecięcego, aby upewnić się, że nie są one nietolerancją glutenu.
Najbardziej niezawodnym sposobem zdiagnozowania celiakii jest biopsja lub badanie krwi. Badania krwi sprawdzają obecność przeciwciał na gluten. Wysoki poziom tych przeciwciał jest wskazówką, że ktoś ma celiakię. Pacjenci z celiakią są zazwyczaj diagnozowani za pomocą diety bezglutenowej i zostaną z niej wyleczeni. Jeśli objawy utrzymują się, mogą wskazywać na konieczność wykonania badania genetycznego.
Opcje leczenia
Objawy celiakii są często trudne do zdiagnozowania, ponieważ schorzenie to naśladuje wiele innych stanów. Oprócz utraty wagi i przewlekłej biegunki, stan ten może również prowadzić do zmęczenia i zespołu jelita drażliwego. Dostępne są również testy genetyczne i badanie stomatologiczne. Na szczęście istnieje tylko jedno leczenie celiakii: dieta bezglutenowa. Istnieje jednak wiele grup wsparcia, które pomogą Ci znaleźć odpowiednie leczenie dla Twojego unikalnego przypadku.
Jedną z najczęstszych opcji leczenia celiakii jest przejście na dietę bezglutenową. Osoby z celiakią nie mogą jeść produktów zawierających gluten, ponieważ uszkadza on jelita. Dieta ta wymaga skrupulatnego czytania etykiet, aby uniknąć zanieczyszczeń krzyżowych, i pozwala pacjentowi cieszyć się szeroką gamą produktów spożywczych. Nie jest jednak łatwa i nie przynosi natychmiastowych efektów.
Jeśli objawy nie ustępują nawet przy zmianach w diecie, być może nadszedł czas, aby rozpocząć dietę bezglutenową. To nie tylko zmniejszy stan zapalny w jelicie cienkim, ale także pomoże organizmowi wchłaniać składniki odżywcze. U dzieci i młodzieży, choroba jest zwykle wyleczona do czasu, gdy są one około trzech do sześciu miesięcy, a to może potrwać kilka lat dla dorosłych, aby w pełni odzyskać. Tak długo, jak mogą kontynuować przestrzeganie zalecanych zmian w diecie, celiakia rzadko jest szkodliwa.
Jeśli pacjent jest oporny na wszystkie inne metody leczenia, lekarz może przepisać lek o nazwie Cladribine. Chociaż stawia prawie połowę pacjentów w remisji, to leczenie ma swoje ryzyko. Nie został przetestowany na celiakii typu I, i nie został zreplikowany. Jest to pierwszy wybór dla pacjentów typu II, którzy nie zareagowali na żadne leczenie. Jeśli objawy są trwałe, leczenie zwane mesalazyną jest możliwością.
